Ho'oponopono

Het herstellen van goede familie relaties
   24
Ho'oponopono (uitspraak: ho'o pono pono) is een oude Hawaiiaanse tradite voor het herstellen van goede familie relaties en van goede relaties met geestelijke machten (spirits, goden).
Ho'o = maken, veroorzaken, teweegbrengen  (zie Hawaii.edu).
Pono = correct, juist, in perfecte orde  (zie Hawaii.edu).
Ponopono = zorgen voor, in orde maken  (zie Hawaii.edu).
Ho'oponopono is een specifieke familie bijeenkomst waarin relaties goed gemaakt worden door middel van gebed, discussie, opbiechten, berouw, vergeving en wederzijds herstel.
 (Bronnen: Lee Blz.71-73,  Paglinawan Blz. 17, 81,  Pukui Vol.1  Blz.60,  Shook Blz.1, 10-13, 103,  Veary Blz.34  en Wikipedia)

Familie's kwamen speciaal bijeen voor een Ho'oponopono, Ho'oponopono kan niet op afstand gedaan worden (via telefoon of internet), men kwam bij elkaar om uit te zoeken wat er mis was; waarom was een familielid ziek? Wat was de oorzaak van een familieruzie? Ho'oponopono is gericht op direct betrokkenen binnen een familie. De groep moet daarbij niet te groot worden dat onderlinge discussie, opbiechten, berouw, vergeving en wederzijds herstel tussen betrokken moeilijker wordt. Wanneer mensen buiten de familie betrokken zijn bij het te helen item, dan kunnen ook zij aanwezig zijn bij de Ho'o­pono­pono. Alle betrokken kwamen vrijwillig bijeen met de intentie gezamenlijk het probleem te bekijken en naar een oplossing toe te werken. De Ho'oponopono werdt meestal begeleid door een familie-oudste of door een Kahuna (des­kun­dige) die de familie goed kent. Kinderen werden niet buiten­gesloten bij Ho'o­pono­pono, zodoende leerden ze dat ouderen ook hun problemen hadden en hoe ze hiermee omgingen.
Een Ho'o­pono­pono werd pas afgesloten wanneer iedereen zich in de oplossing kon vinden. Ho'o­pono­pono wordt wel omschreven als een complex systeem voor het onderhouden van harmonieuze relaties en het oplossen van conflicten binnen een uitgebreide familie. Bij Ho'o­pono­pono gaat het om een gemeenschappelijk gevoel van ver­ant­woor­de­lijk­heid ten aanzien van een probleem.
 (Bronnen: Handy & Pukui Blz.142-144,  Harden Blz.42,  Lee Blz.46, 71-73,  Pukui Vol.1  Blz.60-62,  Shook Blz.1-2, 8-11, 103-106,  Veary Blz.34-35)

Ho'oponopono structuur

Een Ho'oponopono wordt door een oudste of Kahuna geopend met een pule; een gebed waarin God en/of de spirits om assis­ten­tie en hun zegen gevraagd wordt. Tijdens deze opening is de kukulu kumuhana; het identificeren en benoemen van het probleem, waarin de begeleider/ster iedereen zo goed als mogelijk probeert te betrekken in het Ho'oponopono proces en alle neuzen dezelfde kant op de krijgen.
Wanneer men de juiste atmosfeer heeft gecreerd is het tijd voor de hala (het probleem). In deze fase is/wordt het duidelijk dat de dader en het slachtoffer samen verstrengeld zijn in een negatieve relatie genaamd hihia. Problemen hebben vaak meerdere facetten, het oorspronkelijke eerste pijnpunt kan gevolgd worden door reacties en misverstanden waardoor een complexer geheel van moeilijkheden ontstaan is. Door middel van eerlijke discussie probeert men dit laag voor laag duidelijk te krijgen. Deze discussie wordt begeleid door de oudste of Kahuna om te voorkomen dat de betrokken direct met elkaar in discussie gaan. Iedereen verteld dus z'n ervaringen en gevoelens aan de oudste of Kahuna waarbij men emotionale uitbarstingen tracht te voorkomen. Raken de betrokken gedurende deze stap toch te verhit, dan kan een afkoelperiode ingelast worden.
De volgende stap is de mihi; een oprecht opbiechten van diens fout en vergeving vragen. Belangrijk is dat men volledig oprecht en waarheidsgetrouw is; 'oia'i'o genoemd. Men verwacht dat indien er om vergeving gevraagd wordt, deze ook gegeven wordt. Indien er nog niet vergeven kan worden kunnen meerdere Ho'oponopono sessies nodig zijn. Wanneer een schade­loos­stel­ling nodig is dan bespreekt men in deze fase wat en hoe men dat wil gaan doen.
Een belangrijk onderdeel van Ho'oponopono is kala; het loslaten van de negatieve verstrengeling door alle betrokkenen. De kala laat zien dat men de pijn en het conflict losgelaten heeft; dat deze oki zijn (= afgesneden). Hierbij is de emotionele lading rond het probleem losgelaten.
Een afsluitende stap is de pani; hierin wordt het hele proces nog eens samengevat en de onderlinge banden bevestigd. Het probleem is hiermee afgesloten, opgelost en voorbij, er hoeft niet meer over gesproken te worden. De pani wordt afgesloten met een gebed; de pule ho'opau waarna men met alle betrokken van een maaltijd geniet, waarvoor iedereen een bijdrage heeft meegebracht.
Ho'oponopono is dus een zeer gestructureerd proces met vier duidelijke fases: de openingsfase met gebed en het duidelijk maken van het probleem, de discussie fase waarin alle betrokken op rustige, kalme wijze hun gedachten en gevoelens delen, waarbij iedereen alleen naar elkaar luisterd. Vervolgens een fase waarin men diens fouten opbiecht, elkaar vergeeft en het probleem loslaat en een afsluitende fase waarin men het proces samenvat en alle betrok­kenen bedankt voor hun oprechte deelname. Een Ho'o­pono­pono kan uit meerdere sessie's bestaan verspreid over meerdere dagen of soms zelfs jaren. Bij Ho'o­pono­pono gaat het om een gemeenschappelijk gevoel van verantwoordelijkheid ten aanzien van een probleem. Een sessie wordt pas afgesloten wanneer iedereen het met elkaar eens is geworden, zo niet dan gaat men een andere keer verder.
 (Bronnen: Handy & Pukui Blz.184-185,  Harden Blz.42,  Lee Blz.46, 71-73,  Paglinawan Blz.53-55, 63-67, 75, 83-84, 88-92,  Pukui Vol.1  Blz.62-76,  Shook Blz.11-12, 80, 106-115,  Veary Blz.35-36,  Aloha-o-ka-i.org,  BBC.com  en  Wikipedia)

Ho'oponopono variaties

Er zijn verschillende Ho'oponopono variaties die echter allen gekenmerkt worden door die hierboven aangestipte structuur: een openingsgebed, wederzijdse erkennig van fouten, berouw en vergeving gevolgd door herstel van de relaties, afgesloten met een gebed en een afsluitende gezamenlijke maaltijd. Het openings- en afsluitende gebed kunnen gericht zijn naar de aumãkua (voor­ouder­lijke Goden) of in de gekerstende versie naar de Christelijke God. In voor-Christelijke tijden bestond de pani; het afsluitende ritueel uit een offer aan de Goden van kippen of een varken. Soms hield men ook een kapu kai; een ceremonieel bad in de zee. De Ho'oponopono werd afgsloten met een feest. Tegenwoordig offert men geen dieren meer en sluit men af met een gebed en een gezamenlijke maaltijd.
Door de komst van het Christendom was de Ho'oponopono traditie bijna verdwenen en vergeten. Sommigen dachten dat Ho'oponopono toekomst voorspellen was, anderen noemden iedere familie discussie Ho'oponopono. Ook gezamenlijke familie gebeden werden Ho'oponopono genoemd.
Hoewel familie discussie en gezamenlijke gebeden onderdelen van Ho'o­pono­pono zijn, zijn ze op zichzelf geen Ho'o­pono­pono  (zie Paglinawan Blz.98,  Pukui Vol.1  Blz.70  &  Shook Blz.115).
Ho'o­pono­pono is een complex systeem bestaande uit verschillende hier genoemde fase's.
Dr. Haertig schreef: "Ho'o­pono­pono is misschien wel een van de meest gezonde methoden om goede familierelaties te herstellen en te onderhouden die een samenleving ooit heeft bedacht"  (zie Paglinawan Blz.98,  Pukui Vol.1  Blz.70  &  Shook Blz.115).
Bij Ho'o­pono­pono gaat het om een gemeenschappelijk gevoel van verantwoordelijkheid ten aanzien van een probleem. E. Victoria Shook bestudeerde Ho'o­pono­pono voor een bredere toepassing in de hulpverlening en tegenwoordig gebruikt men Ho'o­pono­pono ook succesvol bij groepen die niet perse familie van elkaar zijn. Aan het einde van de 20ste eeuw eisten rechters van een Hawaiiaanse rechtbank soms van delinquenten als alternatief voor een geschillenbeslechting een traditionele Ho'o­pono­pono waarbij de familie kon kiezen uit een door de rechtbank opgestelde lijst van erkende Ho'o­pono­pono aanbieders.
 (Bronnen: Harden Blz.42,  Paglinawan Blz.18-19, 39, 75, 82, 85,  Pukui Vol.1  Blz.61-62, 69-70,  Pukui Vol.2  Blz.230-231, 233,  Shook Blz.1-2, 7-10, 48, 80-94, 105-106, 114-115, 125,  Pepperdine.edu  en  Wikipedia)

Morrnah Nalamaku Simeona

Morrnah Simeona (1913-1992) was een traditioneel Hawaiiaanse genezeres (Kahuna) die een eigen versie van Ho'oponopono ontwikkelde vermengt met Christelijke en Hindoeïstische elementen waarin Karma een belangrijk onderdeel is. Morrnah Simeona verbreedde het toepassingsgebied van Ho'oponopono naar een meer algemeen probleemoplossende methode. Hoewel Morrnah Simeona allerlei Christelijke, Hindoeïstische en New Age invloeden in haar Ho'oponopono versie opgenomen heeft, zien we hierin geen mantra's of afformaties en kent ook haar Ho'o­pono­pono versie de karakteritieke fase's van een openings­gebed, het openhartig benoemen van fouten, wederzijdse erkenning, berouw, vergeving, herstel van relaties en een afsluitend gebed.
Morrnah Simeona's versie van Ho'o­pono­pono is echter ook individueel te gebruiken, waarbij ze het traditionele groepsproces losgelaten heeft. De combinatie van allerlei niet-Hawaiiaanse invloeden en het loslaten van het groepsproces leverde Morrnah Simeona veel kritiek op. Ho'o­pono­pono is immers een groepsproces en zonder groep is het eigenlijk geen Ho'o­pono­pono en door de niet-Hawaiiaanse invloeden kan je haar versie bovendien geen 'Hawaiiaanse traditie' noemen.
Dat is te vergelijken met wanneer je Familieopstellingen zonder andere mensen gaat doen in je eentje en het toch familie­opstel­lingen blijft noemen, maar dan dus zonder familie of familie representanten. Aan je boosheid en problemen in je eentje werken is toch echt anders dan in een groep met direct betrok­kenen; het eerste is zelfhulp, het tweede kan ho'oponopono of familieopstellingen zijn.
Morrnah Simeona kreeg in 1983 de eretitel Living Treasure of Hawaii van de Boeddhistische Honpa Hongwanji Missie van Hawaii (in sommige boeken en website's lijkt het alsof dit van de overheid of een native organisatie uitging).
Ook Lynette Paglinawan, Richard Paglinawan en Dennis Kauahi, auteurs van het derde deel van Nana I Ke Kumu 3, kregen de eretitel Living Treasure of Hawaii, evenals Mary Kawena Pukui, mede-auteur van deel 1 en 2 van Nana I Ke Kumu.
 (Bronnen: Bodin, Bodin & Graciet Blz.87-88,  Duprée Blz.19,  Dye Blz.,  v.Kampen­hout Blz.12-13,  London Blz.1-3,  Nourse Blz.15,  Vitale Blz.46,  Aloha-o-kai-i.org,  BBC,  HongwanjiHawaii.com,  KuPDF.net,  NewAgeFraud.org,  Quora.com,  Reddit.com,  Zero-wise.com  en Wikipedia: Ho'oponopono,  Living Treasures of Hawaii  &  Morrnah Simeona)

Dr. Hew Len

Dr. Hew Len (1939-2022) was assistent van bovengenoemde Morrnah Nalamaku Simeona vanaf 1982 tot haar dood in 1992. Dr. Hew Len zou van 1983 tot in 1987 als klinisch psycholoog in het staatsziekenhuis van Hawaii hebben gewerkt op de afdeling voor psychiatrische criminelen. Gedurende deze jaren zag hij geen enkele patient, het enige wat hij drie jaar lang deed was hun dossiers doorlezen terwijl hij aan zichzelf werkte en de mantra "Het spijt me, Ik hou van jou" reciteerde.
Of in dit interview dat hij thuis het hogere om advies vroeg wat goed was voor een bepaalde patient. En dit interview zegt dat hij alleen aan de herinneringen werkte die hij met de patienten deelde die hij nog nooit ontmoet had (!?). Gedurende die tijd ging het steeds beter met alle patienten zodat men op een gegeven moment de afdeling kon opheffen; iedereen was geheeld.
Na de dood van Morrnah Nalamaku Simeona schreef Joe Vitale samen met Dr. Hew Len een boek over deze methode in Zero Limits.  (Zie: Vitale & Hew Len Blz.22-23, 38-40).
De vraag is ook met welke ho'o­pono­pono variatie deze psychiatrische criminelen in de jaren 80 van de vorige eeuw genezen zouden zijn. Volgens het boek Zero Limits zou dat met de mantra ontwikkeld door Dr. Hew Len zijn, doch de methode van Dr. Hew Len zien we pas na de dood van Morrnah Nalamaku Simeona in 1992. Aangezien Dr. Hew Len haar leerling was, zou hij in die tijd dus die hele afdeling psychiatrische criminelen tussen 1983 en 1987 met de ho'o­pono­pono methode van Morrnah Nalamaku Simeona genezen moeten hebben en niet met de mantra zoals omschreven in het boek Zero Limits. In bovengenoemde interviews te zien op YouTube rept Dr. Hew Len met geen woord over deze mantra, die hij in die tijd immers nog niet ontwikkeld had. Wat dat betreft slaat Joe Vitale in zijn boek Zero Limits de plank dus volslagen mis.
(Zie ook: Bodin, Bodin & Graciet Blz.14-15,  Coulander Blz.7  &  13,  Duprée Blz.21-22,  Nourse Blz.61-64,  Vitale & Hew Len Blz.22-23, 38-40,  Vitale Blz.51,  Vreeswijk Blz.28-29  en  YouTube - Morrnah Simeona & Hew Len).

Ik vond dit een zeer vreemd verhaal, welke werkgever neemt een psycholoog in dienst die vervolgens jarenlang geen enkele patient ziet? En wanneer de afdeling voor psychiatrische criminelen in dit staatsziekenhuis inderdaad opgeheven werd, dan moet ik dat toch ergens terug kunnen vinden? Helaas heeft deze opzien­baren­de serie genezingen waardoor een hele afdeling met psychiatrische criminelen opgeheven kon worden nooit enig nieuwsmedium gehaald. Ook het ziekenhuis zelf vondt dit geen vermelding waard.
Ik kwam wel een statement van G. Gharda Ward MD tegen, een psychiater die in 1987 op de genoemde afdeling van het staatsziekenhuis van Hawaii werkte. Volgens hem klopt er helemaal niets van het verhaal van Dr. Hew Len; volgens Dr. Gharda-Ward kent niemand Dr. Hew Len op deze afdeling en zijn geen van de patienten genezen en werdt de afdeling bovendien nooit opgeheven. Het hele verhaal rond de wonderbaarlijke genezing van een hele afdeling psychiatrische criminelen is volgens hem op z'n best een mythe, het is nooit gebeurd! Het verhaal van Dr. Hew Len kon ik nergens verifiëren, doch dat Dr. Gharde-Ward op de betreffende afdeling werkte in 1987 kon ik wel verifiëren!
 (Bronnen: Vitale Blz.130-132,  Amazon.com,  CosmicConnie.Blogspot.com,  Doximity.com,  NewAgeFraud.org,  Quora.com,  Reddit.com,  Soultransync.com,  Typepad.com).

De mantra: "Het spijt me. Vergeef me. Ik hou van je. Dank je." is door Dr. Hew Len na de dood van Morrnah Nalamaku Simeona in 1992 ontwikkeld, en heeft eigenlijk helemaal niets meer met ho'o­pono­pono te maken. De elementen 'spijt', 'vergeving', 'liefde' en 'danken' kan je met hetzelfde recht Christelijke elementen noemen afkomstig uit een een Christelijke traditie, als dat het uit een Hawaïaanse traditie zou komen. Zoals we al eerder gezien hadden zijn losse elementen uit ho'o­pono­pono op zichzelf geen ho'o­pono­pono. Hoewel dit een mooie mantra is die zeker wat zal losmaken bij mensen, mist het alle kenmerken van het traditionele Hawaïaanse ho'o­pono­pono. Ik ben in het hele boek Zero Limits van Joe Vitale en Dr. Hew Len niets tegengekomen dat je Hawaïaanse ho'o­pono­pono zou kunnen noemen. Niets! Het is een New-Age zelfhulpboek rond een mantra. Dr. Hew Len is geen Hawaïaanse Kahuna en zijn methode heeft niets met ho'o­pono­pono van doen, het is duidelijk juist ho'o­poho­poho naar deze Hawaïaanse tradities!
 (Bronnen: Pukui Vol.1  Blz.91,  Vitale & Hew Len Blz.47,  Vitale Blz.106,  BBC.com,  Hawaii.edu ho'opohopoho,  Ho'opohopoho,  NewAgeFraud.org,  Quora.com,  Reddit.com  en  YouTube.com)

Culturele toe-eigening

Het boek Zero Limits eigent zich de benaming van de Hawaïaanse ho'o­pono­pono traditie toe en maakt die ten gelde, dusdanig losgeweekt en verwijderd van deze traditie dat het geen ho'o­pono­pono meer is. Na de publicatie van dit boek verschenen er nog veel meer boeken over ho'o­pono­pono waarin we praktisch niets over Hawaïaanse tradities lezen, zoals o.a. het boek van Ho'oponopono van Bodin, Bodin & Graciet,  het boek Ho'oponopono van Duprée,  het boek Opening the Aloha Mind van Jim Nourse en het boek Ho'oponopono van Willem Vreeswijk.
De oude Hawaïaanse ho'o­pono­pono traditie wordt hier misbruikt; men doet alsof men over de oude Hawaïaanse ho'o­pono­pono traditie schrijft, doch dat is slechts een marketing truuk; een kapstok om de eigen ideeën te kunnen verkopen alsof het een oude inheemse traditie zou zijn.
Hiermee richt men ook schade aan: men schotelt een totaal verkeerde voorstelling van deze oude Hawaïaanse ho'o­pono­pono traditie voor; de complexe traditie om conflicten in een familie of groep aan te pakken verdwijnt uit beeld en wordt hier vervangen door een mantra en allerlei vage New Age filosofiën die totaal niets met de oorspronkelijke Hawaïaanse ho'o­pono­pono traditie te maken hebben. Ho'o­pono­pono is een complex systeem waarin problemen in families of groepen gehanteerd worden; het kenmerkt de onderlinge verbondenheid van iedereen binnen een groep en laat zien dat iedereen met elkaar verbonden is. Bij Ho'o­pono­pono gaat het juist om een gemeenschappelijk gevoel van verantwoordelijkheid ten aanzien van een probleem. Ho'o­pono­pono is zeker geen individuele aangelegenheid.
 (Bronnen: Nourse Blz.XV-XVI,  Paglinawan Blz.77,  Shook Blz.10-11,  BBC.com,  NewAgeFraud.org,  Quora.com,  Reddit.com)

Kahuna

Een kahu is iemand die een meester is in diens vakgebied, het meervoud van kahu is kahuna. Tegenwoordig gebruikt men de begrippen kahu en kahuna door elkaar  (zie Lee Blz.51).
Je had verschillende kahuna: navigators, vogelvangers, botzetters, vroedvrouwen, profeten, kanomakers, visnetmakers, kruidenkenners, etc..
Zo is een kahuna po'i'uhane iemand die geesten 'vangt', een kahuna lapa'au een arts; kahuna La'au Lapa'au een kruidengeneeskundige; een kahuna pule een priester; een kahuna kalai laau een timmerman; een kahuna kala een zilversmid; een kahuna kalai een graveur  (Bronnen: Lee Blz.51-52,  Paglinawan Blz.13,  Pukui Vol.1  Blz.112-113, 178-179,  Hawaii.edu - kahu / kahuna,  Manomano.io  en  Wikipedia).
Ulrich Duprée komt met een geheel andere verklaring voor het woord kahuna; dat samengesteld zou zijn uit Hu: kennis en na: wijsheid; kahuna's zouden huna deskundigen zijn  (zie Duprée Blz.13). Leuk bedacht maar daar klopt dus niets van.
Ten eerste betekend hu niet kennis maar zwellen, overstromen  (zie Hawaii.edu en Manomano.io),  en na staat hier voor een meervoud  (zie Hawaii.edu en Manomano.io).
Kahuna is dus samengesteld uit kahu en na, niet uit ka en huna. Kahuna zijn deskundigen in een bepaald vakgebied. Dat wil dus niet zeggen dat een kahuna kalai laau (meester-timmerman) ook meteen een ho'oponopono deskundige is. Zo was Morrnah Simeona een kahuna lapa'au; een (kruiden-) genezeres...  (zie Bodin, Bodin & Graciet Blz.13,  Manomano.io,  Wikipedia).
Deskundigheid op één gebied impliceert niet automatisch deskundigheid op een ander gebied. Zo zijn veel schrijvers over de moderne New Age ho'oponopono variant wellicht deskundige psychologen, NLP deskundigen, enz., doch dat impliceert niet dat ze dan ook deskundige taalkundigen zijn. Zo zien deze schrijvers het Hawaïaanse begrip unihipili als 'innerlijk kind' en aumakua als 'hoger zelf'. Blijkbaar neemt men deze duiding ongecontroleerd van elkaar over omdat het zo mooi in een moderne New Age interpretatie past. Doch een eenvoudige controle in diverse Hawaïaanse woordenboeken en andere boeken over de Hawaïaanse tradities kom ik toch tot totaal andere duidingen tegen van unihipili en aumakua! De betekenissen van 'hoger zelf' en 'innerlijk kind' ontbreken daar bovendien geheel!
Aumakua zijn volgens deze Hawaïaanse bronnen de voorouders / vooroudergoden. Makua betekend ouders en Au betekend o.a. tijd, dus de ouders uit het verleden; voorouders.
Unihipili betekend niet 'innerlijk kind' maar staat voor de geest van een overledene. Men kan de overledenen en de voor­ouder­spirits psychologiseren naar innerlijke archetypische beelden, doch dat is niet de oorspronkelijke Hawaïaanse betekenis, maar een moderne New Age psychologische interpretatie die niet gefundeert is in de oude Hawaïaanse traditie.
 (zie: Bodin, Bodin & Graciet Blz.19-20,  Handy & Pukui Blz.177, 132-134, 146-153,  Harden Blz.10, 55-57,  Lee Blz.51-57,  Nourse Blz.39-41,  Paglinawan Blz.6, 10-11, 37,  Pukui Vol.1  Blz.40, 108, 143, 161, 195-196,  Pukui Vol.2  Blz.2, 55, 123, 151, 172, 211, 236, 241, 294,  Vitale & Hew Len Blz.59, 64,  Vitale Blz.99,  Vreeswijk Blz.15,  Hawaii.edu - Makua  en  Au,  Hawaii.edu - Unihipili,  Manomano.io: Aumakua (voor­ouder­goden),  Au (tijd, verleden),  Makua (ouder, voorouders),  Unihipili (geest van overledene))

Modern Individualisme

Op een eiland zoals Hawaii is het belangrijk dat iedereen met elkaar overweg kan omdat je niet eenvoudig even afstand van elkaar kan nemen. Je komt elkaar altijd weer tegen; iedereen heeft iedereen op de één of andere manier altijd wel weer eens nodig op een eiland. Het is een complex net van relaties waarbij een verstoring van een deel van het net invloed heeft op andere delen van het net. Alles is met alles verbonden. Daarom was het van belang dat onderlinge wrijvingen, irritaties en conflicten effectief opgelost konden worden. Hierbij is ho'o­pono­pono een gecompliceerde, doeltreffende methode.
Morrnah Simeona heeft geinspireerd op deze oude Hawaiiaanse traditie een nieuwe methode ontwikkeld die aansluit bij de moderne tijd van het individualisme. Dr. Hew Len heeft dit nog verder vereenvoudigd tot een methode met in de kern een mantra; "Het spijt me. Vergeef me. Ik hou van je. Dank je." Ook het doel is totaal veranderd; het gaat niet langer om herstel van goede relaties in familie's en groepen, maar om individuele bevrijding; het bereiken van het zero-point, in het Hindoeïsme en Boeddhisme ook wel satori of verlichting genoemd.
Hiermee heeft men het traditionele ho'o­pono­pono veranderd van een groepspsychologisch proces om relaties binnen een groep te herstellen, naar een individueel religieus concept om verlichting te bereiken. Van de oorspronkelijke holistische verantwoordelijkheid van een groep voor een probleem ging men naar een individuele verantwoordelijkheid. Men leeft in Hawaii op een eiland, doch niemand is een eiland, we zijn allemaal met elkaar verbonden. Van een Hawaïaanse traditie is het dus eigenlijk een New Age versie van een Hin­doeïs­tische / Boedd­his­tische traditie rond een mantra geworden met een Hawaïaans sausje. Er is natuurlijk niets mis met deze Hin­doeïs­tische / Boedd­his­tische mantra, het heeft bij veel mensen wat losgemaakt en geholpen. Noem het alleen niet iets wat het niet is: Hawaïaanse ho'o­pono­pono, maar noem het Karmapono, Zeropono of Zero-Karma-Kola ofzo.
 (Bronnen: Jae Lee Blz.71-73,  Paglinawan Blz.77-78, 91-93,  Shook Blz.4-5, 10-11,  Suzuki Blz.52 e.v.,  Vitale & Hew Len Blz.17,  Wetering Blz.170,  YouTube: dit is Boeddhisme!)

Christelijk zondebesef

De moderne new age versie van Ho'oponopono sluit goed aan bij het Christelijke zonde besef; we zijn allemaal zondaars en moeten dus spijt betuigen en vergeving vragen. Door iedere keer de mantra "het spijt me, vergeef me alsjeblieft" te herhalen, bevestig je iedere keer dat je zondig bent, dat je niet goed bent zoals je bent, en je jezelf dus moet excuseren met een spijtbetuiging en om vergeving moet vragen. Natuurlijk is vergeving ook bevrijdend, je kan dan loslaten en verder gaan. Maar iedere dag deze mantra herhalen continueert alleen maar de boodschap dat je niet goed genoeg bent en iedere dag vergeving nodig hebt en spijt moet betuigen.   (Bronnen: Bodin, Bodin & Graciet Blz.26-28,  Coulander Blz.15-17,  Duprée Blz.26,  London Blz.2-3,  Parish Blz.33-38)
In de Hawaïaanse traditie sprak men niet van goed en fout, het concept van zonde en hel zijn niet Hawaïaans. In de Hawaïaanse traditie spreekt men van pono; wanneer iets helpt, rechtvaardig is, verantwoordelijk is, zorgzaam, vredig, eervol, bescheiden, gebalanceerd, dan is dat pono.
Wanneer iets ten koste van een ander gaat, wanneer men lui is, zich een keer als een idioot gedraagt, niet deelt met anderen, dan is dat pono'ole (= niet pono). Degene die een ander schaadt verbind beidden hiermee; dit wordt hala genoemd (= fout, inbreuk); beidden zijn door de daad en de gevolgen daarvan met elkaar verbonden. Met de komst van het Christendom werd hala gekoppeld aan het begrip zonde.  Hala zou men zich kunnen voorstellen als een koord die aan beidde kanten vastgehouden wordt; de ene kant door het slachtoffer en de andere kant door de dader. Een complex geheel van dergelijke negatief geladen relaties wordt hihia genoemd, waar ook onschuldige bijstanders deel van kunnen uitmaken. Wat we zien is dat men in de Hawaïaanse traditie oog heeft voor de hele groep, mensen zijn geen geisoleerde eilandjes maar een onlosmakelijk onderdeel van een gemeenschap. De handeling van één persoon heeft effect op de hele gemeenschap. Om negatief geladen relaties te corrigeren werdt iedere betrokkene uitgenodigd voor een ho'oponopono, waarbij men naar een oplossing zocht om deze negatief geladen relaties te corrigeren; een oplossing waarin alle betrokken zich moesten kunnen vinden.
In het Christendom, Boeddhisme en de moderne New Age beweging zien we echter een meer indivuele benadering van fouten, lijden en verlossing, terwijl men in de Hawaïaanse traditie juist een meer holistische benadering van fouten, lijden en verlossing heeft. Wanneer je deze holistische benadering van een hele gemeenschap wegneemt en in plaats daarvan een louter individuele benadering hanteert, dan is het niet langer een oude traditionele Hawaïaanse benadering.
 (Bronnen: Handy & Pukui Blz.184-185,  Harden Blz.42,  London Blz.1-3,  Jae Lee Blz.71-73,  Paglinawan Blz.83, 91-93,  Pukui Vol.1  Blz.60-62, 71-72,  Shook Blz.7, 11, 91)

Tot slot

Tja, ho'o­pono­pono is niet echt een onderwerp voor op deze website. Dat klopt, ware het niet dat ik tijdens een 'Keltische - pagan' cursus deze "ho'oponopono" mantra: "Het spijt me, Vergeef me, Ik hou van je, Dank je" voorgeschoteld kreeg. Een traditioneel Keltische ho'o­pono­pono mantra? Men gebruikte in deze cursus naast de correcte spelling ho'oponopono ook een alternatieve spelling: hopo no pono. Pono betekend zoiets als goed, juist. Hopo betekend angst, bang. No betekend 'voor', 'van'. Hopo no pono duidt aan dat je bang bent (hopo) voor (no) het juiste (pono).
In deze cursus voelde men blijkbaar aan dat dit hier zeker het geval was, immers indien men niet bang zou zijn het juiste te doen, zou men geen culturele toe-eigening faciliteren. Tijdens deze cursus kwamen ook de chakra's uit de Indiase Yoga regelmatig aan bod  (zie dit artikel over Keltische chakra's op Paganweb).
Je begrijpt dat dit alles bij mij verkeerd viel.
Ik neem niet zo snel iets van anderen aan, ik duik er liever zelf eerst wat dieper in. In dit geval voelde ik me ten eerste al bezwaard om iets dat overgenomen leek te zijn uit een andere cultuur te gaan doen, waarvan na verdere studie bleek dat het hier om culturele toe-eigening ging. Daar werk ik niet aan mee! Verder weet ik uit ervaring met groepen dat de gezamenlijk gerichte energie sterker werkt dan wanneer je iets alleen op jezelf doet. Dat heb ik ervaren met meditatie, met het vieren van jaarfeesten, met Seidhr oefeningen, enz..
Ho'o­pono­pono is van oudsher groepswerk, in het begin staan de neuzen verschillende kanten op, gedurende de ho'o­pono­pono bijeenkomst werkt men eraan om alle neuzen dezelfde kant op te krijgen, de energie te harmoniseren.
Met de afsluitende gezamenlijke viering/maaltijd bevestigd men de geharmoniseerde groepsenergie. In de voor-Christelijke tijden konden ook de voorouderspirits en de goden hierin betrokken worden. Ho'o­pono­pono is dus een complex systeem voor het onderhouden van harmonieuze relaties en het oplossen van conflicten binnen een uitgebreide familie of groep, inclussief de voorouders, en geen mantra.
Ik heb in dit artikeltje dan ook maar tipje van de sluier kunnen oplichten omtrent het complexe concept van het oude traditioneel Hawaïaanse ho'oponopono...

Aanbevolen boeken

Martin Roek      


Little Grandmother

Geschreven door Martin Roek - Update op 29 Febr. 2024

Kiesha Crowther zou op haar 30ste door inheemse Amerikanen van de Sioux en/of Salish ingewijd zijn tot sjamaan van deze volken danwel alleen van de stam der vele kleuren. Van deze oudsten zou ze de naam "Little Grandmother" gekregen hebben. Sindsdien reist Kiesha de wereld rond en geeft lezingen en workshops voor flinke prijzen. De Sioux en de Salish kwamen echter in opstand tegen deze praktijken en bleken haar helemaal niet te kennen...